شناسایی گروه گونه های اکولوژیک گیاهی در ارتباط با خصوصیات ادافیکی و فیزیوگرافی رویشگاه اوری (مطالعه موردی: حوضه 36 کاظم رود طرح جنگلداری سری پنج کلاردشت)

جهت دستیابی به توسعه پایدار و همچنین حفاظت از اکوسیستم های طبیعی و تنوع زیستی آن ها، لازم است نقش واحد های بوم شناختی و عوامل فیزیوگرافی و تاٌثیر آن ها بر تراکم زادآوری و تنوع گونه های چوبی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. به همین منظور، تعداد 92 قطعه نمونه با روش تصادفی سیستماتیک و به مساحت 400 متر مربع در جنگل های مازوچال کلاردشت چالوس مورد بررسی قرار گرفت. در هر قطعه نمونه مشخصات نوع گونه و درصد پوشش کلیه گونه های علفی چوبی ثبت و اندازه-گیری شد. هفت گروه گونه اکولوژیک با توجه به داده های استخراج شده از منطقه به روش تحلیل دوطرفه گونه های شاخص (twinspan) کلاسه بندی شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک (در عمق های 10 – 0، 20 – 10 و 30 – 20 سانتی-متری)، در محیطآزمایشگاه مورد اندازه گیری قرار گرفت و سپس با استفاده از آنالیز pca مقدار همبستگی و پراکنش هر یک از گروههای اکولوژیک و متغیرهای محیطی به طور مجزا نسبت به محور اول و دوم بررسی گردید. هر یک از واحدها با توجه به گونه های معرف و شاخص هر واحد اکوسیستمی نام گذاری شد.در این تحقیق از فاکتور درصد پوشش گیاهی هر گونه به عنوان متغیر در فرمول شاخص های ناهمگنی شامل سیمسون، شانون وینر و شاخص های یکنواختی شامل کامارگو، و اسمیت - ویلسون بکار گرفته شد، که به کمک نرم افزار past و ecologycal metodology حاصل شد. شیب منطقه به چهارطبقه (% 15 – 0، % 30 – 15، %45 –30، % 60 – 45،) و کلاسه های ارتفاعی به سه طبقه ( 2300 – 2200، 2400 – 2300، 2500 – 2400 متر) تقسیم شد. آنالیزهای آماری در قالب بلوک های کاملاً تصادفی به کمک نرم افزار spss وexcel صورت گرفت. در این پژوهش تیپ های مختلف به عنوان عامل اصلی (عامل اختلاط یافته) و لایه های هر پروفیل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. پس از تجزیه واریانس از آزمون مقایسه گروهی دانکن برای تجزیه و تحلیل گروهی میانگین داده ها استفاده شد. نتایج مطالعه فلوریستیک- فیزیونومیک منطقه با توجه به نمونه برداری زمینی نشان داد که در این منطقه 39 تیره، 73 جنس و ?? گونه گیاهی وجود دارند که دارای 12 گونه درختی و 17 گونه درختچه ای و59 گونه علفی می باشد. نتایج حاصل ازآنالیز twinspan برای نامگذاری واحدهای اکولوژیک و با توجه به مقدار ارزش ویژه eتغییرات، تا سطح سوم تقسیم انجام شد و در نهایت 7 واحد اکولوژیک در منطقه مشاهده که اکثرا گونه های شاخص آن گونه های علفی بوده اند. تنوع زیستی در اشکوب چوبی با توجه به فاکتور های گروه های اکولوژیک، شیب، جهت و ارتفاع بیشترین معنی داری در سطح (01/0 p < ) در ارتباط با گروه های اکولوژیک مشاهده می شود و سپس عامل های ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی دارای بیشترین معنی داری می باشند و عامل شیب معنی دار نیست. تنوع زیستی در اشکوب علفی با توجه به فاکتور های گروه های اکولوژیک، شیب، جهت و ارتفاع بیشترین معنی داری در سطح (01/0 p < ) در ارتباط با گروه های اکولوژیک مشاهده می شود و سپس عامل های جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا دارای بیشترین معنی داری می باشند و عامل شیب داری کمترین معنی داری است.تنوع زیستی در ارتباط با تنوع زادآوری نتایج بیانگر حضور تجدید حیات 9 گونه درختی بود. تجزیه واریانس کلاسه شیب، اختلاف معنی داری را در سطح 95 درصد در بین کلاسه های مختلف نشان داد بطوری که بیشترین تنوع زادآوری در کلاسه شیب 30– 15 درصد و کمترین آن در کلاسه 60 – 45 درصد مشاهده گردید. تجزیه واریانس کلاسه های جهت نشان می دهد که جهت شمالی بیشترین مقادیر تنوع و غنا و یکنواختی را دارد و جهت جنوبی کمترین مقادیر را دارد تجزیه واریانس کلاسه های ارتفاعی و اختلاف معنی داری را از لحاظ تراکم زادآوری، شاخص های تنوع بکار گرفته شده و کلاسه های مختلف فیزیوگرافی نشان نداد. نتایج حاصل از آنالیز pca نشان داد که ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک مهم ترین عامل تفکیک واحدها بوده و ارتفاع از سطح دریا و جهت های مختلف هم در تفکیک واحدها موثر بوده اند.